Triominos

Jest rok 1930. Francja. Na świat przychodzi Allan Cowan. W czasie II Wojny Światowej wraz z rodziną emigruje do Stanów Zjednoczonych. Tam, jako już 16-latek zafascynowany liczbami, po raz pierwszy wymyśla grę podobną do domina, z trójkątnymi płytkami. W narożach umieszcza liczby od 0 do 9. Przetestowanie wszystkich możliwych kombinacji i ułożeń okazuje się jednak zbyt wielkim wyzwaniem. Aż wpadł na pomysł ograniczenia użytych liczb do zakresu 0-5.

Prototyp odrzuciło wielu wydawców i dopiero w 1967 r. przekonał się do niego amerykański wydawca Pressman Toy Corporation. Gra podbiła rynek amerykański, ale marzeniem Cowana było wejście na rynek europejski. Na pierwszy ogień poszła Francja. Niestety gra nie odniosła tam sukcesu. W 1989 r. prawa do sprzedaży gry na terenie Europy nabyła firma Goliath. Tego samego roku Triominos zdobyło tytuł Gry Roku w Holandii.

Triominos zostało opatentowane już w latach 60-tych. Jest chronione prawem, w zależności od terytorium są to różne zgłoszenia/zastrzeżenia. W Polsce zastrzeżony jest nazwa/znak towarowy, oraz design klocka (elementy). Globalnie jest zgłoszona również mechanika. Na podstawie informacji od wydawcy (serdecznie dziękuję Wiktorowi Fabiańskiemu za cierpliwe odpowiadania na moje pytania), do czerwca 2015 roku sprzedano ponad 21 mln egzemplarzy różnych wersji Triominos. Gra odnosiła sukcesy na całym świecie, poza Polską – był to tytuł znany bardzo wąskiemu gronu graczy, do czasu kiedy Goliath rozpoczął swoją dystrybucję w naszym kraju. Triominos jest sprzedawane od 25 lat i właśnie z okazji tej rocznicy wydawnictwo Goliath przygotowuje mobilną aplikację gry.

Obecnie na polskim rynku można kupić 5 wersji tej gry, wszystkie standardowo posiadające 56 trójkątnych bakelitowych kamieni i 4 podstawki, większość wersji posiada pełne kamienie (całkowicie wypełnione bakelitem i z metalowymi wypustkami):

  • Classic – najtańsza wersja gry, posiada niepełne kamienie (bez metalowych wypustek ułatwiających podnoszenie kamieni i ich mieszanie, do tego puste w środku i wklęsłe na rewersie).
  • Compact – wyposażona w torbę podróżną zamykaną na zamek błyskawiczny, ma mniejsze kamienie, a bok klocka jest mniej więcej o połowę mniejszy od standardowych wymiarów. Klocki nadal są wykonane w tak samo dobrej jakości jak te z wersji Deluxe.
  • Deluxe – flagowy model, w charakterystycznym trójkątnym opakowaniu.
  • XXL to GO – zawartość identyczna jak w Deluxe, za to pakowany w wygodną torbę.
  • Excel – wersja 6 osobowa, posiada 20 dodatkowych kamieni, oraz 2 dodatkowe podstawki, pudełko zawiera też ekskluzywną wypraską na wszystkie elementy.

Zasady

Gracze losowo dobierają 7 lub 9 zakrytych kamieni, zależnie od liczby graczy. Kamienie układają na swoich podstawkach. Gracze na zmianę wykładają kamienie na stół, dostawiając je do już leżących kamieni, zgodnie z zasadą bok do boku, i zdobywają punkty. Gra kończy się w chwili gdy: nie można legalnie położyć żadnego kamienia lub gdy 1 z graczy pierwszy pozbędzie się swoich kamieni.

Przed grą każdy losuje dodatkowy kamień i osoba z największą sumą zaczyna grę (te kamienie wracają do puli ogólnej). W trakcie gry każdy gracz otrzymuje punkty za dołożony kamień. Wartość zależy od sumy liczb na właśnie wyłożonym kamieniu. Oprócz tego można uzyskać dodatkowe punkty (dodatnie lub ujemne) za:

  • Utworzenie mostu (+40 pkt), heksagonu (+50), podwójnego heksagonu (+60), potrójnego heksagonu (+70) w istniejącym na stole układzie kamieni;
  • Zakończenie gry jako pierwszy (+25 pkt oraz suma punktów z niewyłożonych kamieni posiadanych przez przeciwników);
  • Dociągnięcie 1-3 kamieni z puli ogólnej (każdy -5 pkt, dodatkowo jeśli gracz po trzecim kamieniu nie wyłoży kamienia na stół -10 pkt).
  • Jeśli żaden z graczy nie będzie mógł wykonać legalnego ruchu, wtedy każdy od sumy zdobytych punktów odejmuje sumę punktów z niewyłożonych kamieni.

W zasadach turniejowych standardowo ustanawia się limit gier w oparciu o graniczną wartość punktów jakie trzeba przekroczyć. Zwykle jest to 400 pkt, na co potrzeba kilku rozgrywek pod rząd.

We Francji grywa się głównie w prostą wersję – w dokładanie pasujących kamieni, bez liczenia punktów, zaś w Niemczech lubiana jest taktyczna gra, z tworzeniem różnych układów z kamieni i liczeniem punktów. Tak też, różny sposób grania w różnych krajach, spowodował stałe ewoluowanie zasad i różnice między nimi. W jednej z wersji instrukcji znalazłam opis innego sposobu wykładania pierwszego kamienia, który bardzo nam się spodobał. Według niego, grę rozpoczyna osoba, która posiada kamień z 3 takimi samymi liczbami. Jeśli kilku graczy posiada takie kamienie, zaczyna osoba z największą liczbą. Pierwszy gracz otrzymuje sumę punktów z kamienia plus 10 pkt. Jeśli grę rozpoczyna kamień 0-0-0, gracz otrzymuje za niego 30 pkt. W kolejnej instrukcji znalazłam również uproszczony sposób punktacji w grze z dziećmi.

Wrażenia

Solidne wykonanie kamieni i podstawek, a w mojej wersji również torby do przenoszenia, przyciąga uwagę i wzbudza zachwyt. Kamienie dobrze się miesza dzięki metalowym wypustkom, dobrze podnosi i układa. Triominos to domino, ale z trójkątnymi kamieniami i z większymi możliwościami taktycznymi niż klasyczne domino. Bardzo podoba mi się elastyczność zasad, dzięki którym można grać z dziećmi w wieku przedszkolnym, ze starszymi dziećmi wprowadzając uproszczoną punktację za dokładane kamienie i w wersję mocno rozbudowaną pod względem punktacji za tworzone układy. Znając rozkład liczb na kamieniach, posiadane własne zasoby i wyłożone kamienie, można szacować, co warto wyłożyć, co zostawić na później, co mogą wyłożyć przeciwnicy. Taktyka tej gry opiera się na 2 elementach:

  • dokładaniu kamieni tak, by stworzyć sobie możliwość uzyskania bonusowych punktów za układy,
  • dokładaniu kamieni tak, by uniemożliwić przeciwnikom zdobycie punktów za bonusowe układy.

Warto rozważnie dokładać kamienie. Im więcej kamieni na stole, tym więcej możliwych miejsc do dołożenia kolejnego kamienia. Chwilę więc zajmuje sprawdzenie wszystkich możliwości, ale męczącego downtime’u nie ma. W trakcie rundy przeciwnika też się myśli i analizuje. Jest też zasada naliczania punktów ujemnych, która wprowadza trochę niezadowolenia wśród graczy – ujemne punkty za dociąganie kamieni z puli ogólnej. Z jednej strony jest to kara wielokrotna, jeśli faktycznie nie ma się kamieni do dołożenia. Z drugiej strony, wykorzystuje się ten element jako zagranie taktyczne – zgromadzenie większej liczby kamieni daje większe możliwości taktyczne. Można grać bez tych ujemnych punktów, jednak według mnie dodają smaczku grze.

Podsumowując, Triominos to proste zasady, ciekawa rozgrywka i gwarancja świetnie spędzonego czasu. Pod warunkiem, że lubicie gry abstrakcyjne. Polecam szczególnie do wielopokoleniowych rozgrywek.

Link BGG

0 Udostępnień